Cá trê là một trong những loài cá nước ngọt phổ biến nhất tại Việt Nam và các nước Đông Nam Á. Không chỉ là nguồn thực phẩm quen thuộc, cá trê còn đi kèm nhiều truyền thuyết, câu chuyện kỳ bí và những điều kinh dị khiến người dân sống ven sông hồ từ lâu đời vừa kính nể vừa tò mò. Quan sát loài cá này, người ta không chỉ học cách đánh bắt hay chế biến, mà còn suy ngẫm về mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên.
Theo dân gian Việt Nam, cá trê không đơn giản chỉ là sinh vật dưới nước. Nhiều truyền thuyết kể về cá trê khổng lồ xuất hiện vào ban đêm, cắn câu hoặc kéo thuyền, khiến dân làng kinh hãi. Có câu chuyện kể rằng, nếu ai làm tổn thương cá trê, loài cá này sẽ “trả thù” bằng cách kéo thuyền xuống dòng nước sâu. Một số nơi còn tin rằng cá trê có khả năng siêu nhiên, có thể “nhớ mặt” kẻ từng câu hay xâm phạm lãnh thổ của nó. Những câu chuyện này vừa mang tính giáo dục, nhắc nhở con người về việc tôn trọng thiên nhiên, vừa tạo nên lớp bí ẩn khiến người ta thích suy ngẫm về đời sống dưới nước.
Tập tính sinh hoạt và cách câu cá trê dễ dàng
Một trong những lý do khiến cá trê phổ biến là vì cá trê dễ câu, phù hợp cho cả người mới và dân câu chuyên nghiệp.
Tài xế sinh viên Bùi Bảo Anh đang săn cá trê để kiếm cơm
Chúng thường trú ẩn dưới bùn, gầm cây, hoặc đáy sông, hoạt động chủ yếu vào buổi tối. Cá trê thường tấn công mồi bất ngờ, tạo cảm giác thú vị khi câu. Một số mồi câu phổ biến gồm giun, cá nhỏ, hoặc côn trùng. Khả năng thích nghi cao với môi trường nước đục và bùn lầy khiến cá trê trở thành loài dễ nuôi và phổ biến trong các hồ nuôi thủy sản.
Việc câu cá trê không chỉ là trò giải trí mà còn là cách để con người rèn luyện sự kiên nhẫn, quan sát môi trường xung quanh, và học cách đọc dòng nước, hiểu tập tính sinh hoạt của sinh vật nước ngọt.
Sinh viên Châu Gia Huy vừa lụm được con cá trê to ở sông Đồng Nai
Cá trê trong ẩm thực Việt Nam
Không chỉ gắn với truyền thuyết, cá trê còn là nguyên liệu chế biến nhiều món ăn hấp dẫn. Một số món nổi tiếng có thể kể đến:
Cá trê kho tộ: Thịt cá mềm, ngấm gia vị, thơm mùi tiêu, hành phi.
Canh cá trê nấu mẻ: Món canh dân dã với vị chua nhẹ, phổ biến ở miền Bắc.
Cá trê chiên giòn: Miếng cá giòn rụm bên ngoài, mềm bên trong, dễ ăn và được trẻ em yêu thích.
Cá trê nướng muối ớt: Món ăn vùng sông nước, vị đậm đà, cay nhẹ và hương khói hấp dẫn.
Ẩm thực từ cá trê không chỉ phản ánh sự gần gũi của loài cá này với đời sống con người mà còn thể hiện văn hóa ăn uống dân dã gắn liền với dòng sông, hồ, ao, kênh rạch.
Những điều suy ngẫm từ cá trê
Cá Trê Hồng
Quan sát và tìm hiểu về cá trê không chỉ là học cách câu hay thưởng thức món ăn, mà còn mở ra suy ngẫm về thiên nhiên. Sự khéo léo, thích nghi và kiên nhẫn của cá trê là minh chứng sống cho chiến lược sinh tồn của các sinh vật nước ngọt. Những truyền thuyết kinh dị về cá trê nhắc nhở con người về sức mạnh và bí ẩn của dòng nước – nơi tồn tại những sinh vật vừa quen thuộc vừa kỳ lạ.
Cá trê không chỉ đơn thuần là loài cá, mà còn là biểu tượng của sự kiên nhẫn, chiến lược sinh tồn, và mối liên hệ mật thiết giữa con người với thiên nhiên. Khi nhìn vào dòng sông, ao hồ nơi cá trê trú ngụ, người ta cũng như nhìn thấy chính mình – vừa tò mò, vừa học cách tôn trọng môi trường xung quanh.
